زمینه و هدف: آسیب­های ناشی از سرسوزن یکی از مهم‏ترین روش‏های انتقال عوامل بیماری­زا به پرستاران و دانشجویان پرستاری است. چنین آسیب­هایی می­تواند ناراحتی­های روانی و هزینه­هایی را بر افراد آسیب‏دیده و سازمان‏های مراقبت از سلامت تحمیل کند. جهت ارائه راهکارهای پیشگیرانه در این حوادث اولین قدم شناسایی میزان شیوع و عوامل مرتبط با این حوادث است. لذا  پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان شیوع این آسیب­ها برخی عوامل مرتبط با آن در میان دانشجویان پرستاری بیرجند در سال 1391 انجام پذیرفت.

روش کار: در این پژوهش توصیفی- تحلیلی، 214 نفر از دانشجویان پرستاری شرکت کردند. این شرکت­کنندگان از بین دانشجویان ترم­های 4، 6 و 8 در دانشگاه­های آزاد اسلامی واحد بیرجند و دانشگاه علوم پزشکی بیرجند به روش سرشماری انتخاب شدند. اطلاعات از طریق پرسشنامه­ سه قسمتی پژوهشگرساخته جمع­آوری شد. تجزیه و تحلیل از طریق  آزمون چند دامنه‏ای دانکن و کروسکال والیس به وسیله نرم افزار آماری SPSS (نسخه 16) انجام شد.

یافته ها: از 214 نفر از دانشجویان پرستاری با میانگین سنی 4/8±21، 3/56٪ ،121 نفر دچار آسیب با سرسوزن شده بودند. از نظر زمان وقوع آسیب مربوط به اجسام تیز، شایع­ترین زمان بعد از تزریق و قبل از دور انداختن سرسوزن بود (5/49٪). همچنین، در مورد اقدامات پس از آسیب، مهمترین اقدامات انجام شده به ترتیب شستشو با آب و صابون (34٪) گزارش به مربی (27٪) و فشردن محل آسیب (23٪) بود. بیشترین میزان جراحت ناشی از سرسوزن در دانشجویان دختر (7/57٪)، مجرد (3/74٪) و ترم چهارم تحصیلی (8/38٪) بود.

نتیجه­گیری: با توجه به شیوع آسیب­های ناشی از اجسام تیز در این مطالعه، ضرورت اتخاذ راهکارهای مناسب جهت اجرای اقدامات پیشگیری‏کننده مطرح می­گردد. این راهکارها به‏ویژه باید بر دوره زمانی پس از تزریقات و قبل از دورانداختن سرسوزن متمرکز گردند. نتایج مطالعه همچنین ضرورت آموزش­های لازم در خصوص اقدامات مفید و پروتکل­های توصیه شده پس از آسیب­های ناشی از سرسوزن  را در بین دانشجویان پرستاری نشان می­دهد.

واژه­های کلیدی: آسیب با سرسوزن، دانشجویان پرستاری، شیوع