زمینه و هدف: ذرات گرد و غبار از مهمترین آلاینده های هواست که سبب به مخاطره افتادن سلامتی افراد می‏گردد. از آنجایی که تغییر رفتار، پایه و اساس پیشگیری از خطرات مرتبط با سلامت است، یکی از الگوهای قابل استفاده در سطح فردی برای تغییر رفتار، الگوی اعتقاد بهداشتی می باشد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر تداوم رفتارهای محافظت کننده در مواجهه با پدیده گرد و غبار در آموزگاران شهر اهواز اجرا شد.

روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی ۲۰۰ آموزگار شهر اهواز در سال ۱۳۹۲به طور تصادفی به دو گروه آزمون و شاهد، هر کدام ۱۰۰ نفر تقسیم شدند. پرسشنامه محقق ساخته در چهار بخش سنجش عوامل دموگرافیکی، سؤالات آگاهی، سنجش سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی و سنجش رفتارهای محافظت کننده در مقابل پدیده گرد و غبار طراحی شد. قبل از انجام مداخله آموزشی، پرسشنامه توسط دو گروه تکمیل شد. بر اساس نتایج پیش آزمون، برنامه آموزشی طراحی شد و سپس گروه آزمون مداخله آموزشی را طی ۴ جلسه ۹۰ دقیقه ای به صورت سخنرانی و پرسش و پاسخ دریافت کردند؛ بلافاصله و دو ماه بعد از انجام مداخله، داده ها مجدداً گردآوری و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و تحلیلی در�SPSS-۱۶ استفاده و سطح معنی داری ۰۵/۰>p در نظر گرفته شد.

یافته ها: یافته ها نشان داد که آگاهی (۰۰۱/۰>p)، میانگین اجزای الگوی اعتقاد بهداشتی مشتمل بر حساسیت (۰۰۱/۰>p)، شدت (۰۰۱/۰>p)، منافع (۰۰۱/۰>p)، موانع (۰۰۲/۰>p)، خودکارآمدی (۰۰۱/۰>p)، راهنمای عمل (۰۰۷/۰>p) و رفتار (۰۰۱/۰>p) بلافاصله و دو ماه بعد از آموزش در گروه آزمون نسبت به گروه شاهد افزایش معناداری داشت.

نتیجه گیری: طراحی و اجرای برنامه آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی می تواند در ارتقاء و تداوم رفتارهای محافظت کننده در مواجهه با ذرات گرد و غبار در آموزگاران مؤثر باشد.