زمینه و هدف: نظر به نقش مشکلات روان‌شناختی در ابتلا و حفظ روند مزمن بیماری‌هایی مانند دیابت، بررسی و اجرای مداخلات مؤثر در مبتلایان از ضروریات تحقیقات امروزی است؛ بنابراین این مطالعه با هدف مقایسه تأثیر مداخله گروهی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و مداخله گروهی تنظیم هیجانی بر هموگلوبین گلیکوزیله و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ انجام گرفت. روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی با طرح قبل و بعد و با گروه کنترل از میان بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مراجعه‌کننده به انجمن پیشگیری و کنترل دیابت ایرانیان در شش‌ماهه دوم سال ۱۳۹۸ تعداد ۴۵ نفر به روش در دسترس انتخاب و به‌طور تصادفی در سه گروه کنترل (۱۵ نفر)، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (۱۵ نفر) و تنظیم هیجانی (۱۵ نفر) جایگزین شدند. شرکت‌کنندگان قبل و بعد از مداخله و سه ماه بعد از مداخله، پرسشنامه‌های استاندارد کیفیت زندگی بیماران دیابتی را تکمیل کردند و سطح سرمی هموگلوبین گلیکوزیله آن‌ها ثبت گردید. داده‌های به‌دست‌آمده در نرم‌افزار آماری SPSS به روش تحلیل واریانس اندازه مکرر آنالیز گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که در هر دو گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و تنظیم هیجانی سطح هموگلوبین گلیکوزیله کاهش و کیفیت زندگی، افزایش معناداری نسبت به گروه کنترل داشت (۰/۰۵>p). دو گروه مداخله از نظر میزان اثربخشی بر میزان هموگلوبین گلیکوزیله، تفاوت معناداری نداشتند (۰/۹۹=p). اما تاثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نسبت به تنظیم هیجانی بیشتر بود (۰/۰۵>p). نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که مداخلات تنظیم هیجانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، کیفیت زندگی بیماران را افزایش و سطح هموگلوبین گلیکوزیله را کاهش میدهند. بنابراین پیشنهاد می‌شود در جهت بهبود کیفیت زندگی بیماران و کاهش سطح هموگلوبین گلیکوزیله در کنار روش‌های آموزشی و دارویی معمول، مداخلات تنظیم هیجانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر حسب هدف درمانی بهره برده شود
