مجله سلامت و مراقبت
دوره 20، شماره 4 - ( زمستان 1397 )
جلد 20 شماره 4 صفحات 353-342 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ramezani T, Gharlipour Z, Sharifirad G, Mohebi S. Effect of the Education Based on the Self-Efficacy Theory on Skin and Fistula Care in Hemodialysis Patients. JHC 2019; 20 (4) :342-353
URL: http://hcjournal.arums.ac.ir/article-1-1005-fa.html
URL: http://hcjournal.arums.ac.ir/article-1-1005-fa.html
رمضانی طاهره، قارلی پور ذبیح اله، شریفی راد غلامرضا، محبی سیامک. تأثیر آموزش مبتنی بر تئوری خودکارآمدی بر مراقبت از پوست و فیستول در بیماران همودیالیزی. مجله سلامت و مراقبت. 1397; 20 (4) :342-353
گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم، ایران
چکیده: (3830 مشاهده)
زمینه و هدف: مشکلات پوستی و بروز عفونت در محل دسترسی عروقی یکی از شایعترین مشکلات در بیماران همودیالیزی میباشد. از آنجا که افزایش خودکارآمدی بیماران میتواند موجب افزایش رفتارهای خودمراقبتی در آنان شود و با توجه به اهمیت ارائه آموزش های لازم به بیماران در خصوص مراقبت از پوست و فیستول، پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش مبتنی بر تئوری خودکارآمدی بر مراقبت از پوست و فیستول در بیماران همودیالیزی انجام شد.
روش کار: این پژوهش کارآزمایی بالینی در سال 1395 روی 70 نفر از بیماران همودیالیزی شهر قم در دو گروه 35 نفری انجام شد. ابزار گردآوری داده ها شامل فرم مشخصات دموگرافیک، پرسشنامه محقق ساخته مراقبت از پوست و فیستول و پرسشنامه استاندارد خودکارآمدی (SUPPH) بود که در دو مرحله قبل و 3 ماه بعد از مداخله تکمیل شدند. مداخله آموزشی مبتنی بر تئوری خودکارآمدی برای گروه آزمون طی 4 جلسه 20-15 دقیقه ای اجرا شد. داده ها در نرم افزار SPSS-16 و با آزمونهای کای اسکوئر، تی مستقل، تی زوجی و من ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: قبل از مداخله، بین دو گروه از نظر میانگین نمرات خودکارآمدی و مراقبت از پوست و فیستول، تفاوت معناداری وجود نداشت، در حالی که بعد از مداخله اختلاف معنی داری بین میانگین نمرات خودکارآمدی و مراقبت از پوست و فیستول در دو گروه، دیده شد (0/001<p). همچنین میانگین نمرات خودکارآمدی و مراقبت از پوست و فیستول بیماران قبل و بعد از مداخله تفاوت معنی داری را نشان داد (0/001<p).
نتیجه گیری: با توجه به تاثیر برنامه آموزشی مورد استفاده در این مطالعه بر مراقبت از پوست و فیستول بیماران تحت همودیالیز، به نظر میرسد برگزاری دوره های آموزشی مناسب با استفاده از تئوری خودکارآمدی بتواند در ارتقای خودکارآمدی بیماران همودیالیزی در زمینه مراقبت از پوست و فیستول تأثیرگذار باشد.
روش کار: این پژوهش کارآزمایی بالینی در سال 1395 روی 70 نفر از بیماران همودیالیزی شهر قم در دو گروه 35 نفری انجام شد. ابزار گردآوری داده ها شامل فرم مشخصات دموگرافیک، پرسشنامه محقق ساخته مراقبت از پوست و فیستول و پرسشنامه استاندارد خودکارآمدی (SUPPH) بود که در دو مرحله قبل و 3 ماه بعد از مداخله تکمیل شدند. مداخله آموزشی مبتنی بر تئوری خودکارآمدی برای گروه آزمون طی 4 جلسه 20-15 دقیقه ای اجرا شد. داده ها در نرم افزار SPSS-16 و با آزمونهای کای اسکوئر، تی مستقل، تی زوجی و من ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: قبل از مداخله، بین دو گروه از نظر میانگین نمرات خودکارآمدی و مراقبت از پوست و فیستول، تفاوت معناداری وجود نداشت، در حالی که بعد از مداخله اختلاف معنی داری بین میانگین نمرات خودکارآمدی و مراقبت از پوست و فیستول در دو گروه، دیده شد (0/001<p). همچنین میانگین نمرات خودکارآمدی و مراقبت از پوست و فیستول بیماران قبل و بعد از مداخله تفاوت معنی داری را نشان داد (0/001<p).
نتیجه گیری: با توجه به تاثیر برنامه آموزشی مورد استفاده در این مطالعه بر مراقبت از پوست و فیستول بیماران تحت همودیالیز، به نظر میرسد برگزاری دوره های آموزشی مناسب با استفاده از تئوری خودکارآمدی بتواند در ارتقای خودکارآمدی بیماران همودیالیزی در زمینه مراقبت از پوست و فیستول تأثیرگذار باشد.
نوع مطالعه: کارآزمایی بالینی تصادفی |
دریافت: 1397/7/23 | پذیرش: 1397/10/30 | انتشار: 1397/10/30
دریافت: 1397/7/23 | پذیرش: 1397/10/30 | انتشار: 1397/10/30
فهرست منابع
1. Chauveau P, Nguyen H. Dialyzer membrane permeability and survival in hemodialysis patients. American Journal of Kidney Disease. 2005;45(3):565-71. [DOI:10.1053/j.ajkd.2004.11.014] [PMID]
2. Smeltzer S, Bare B. Brunner & Suddarth's Text Book of Medical-Surgical Nursing. 22nd edition. Philadelphia: Lippincott co; 2006.
3. Nedjat S. Quality of life and its measurement. Iranian Journal of Epidemiology. 2008;4(2):57-62 [Persian].
4. Shafipour V, Jafari H, Shafipour L. Relation of quality of life and stress intensity in hemodialysis patients. Kowsar Medical Journal. 2009;14(3):169-74 [Persian].
5. Habibzade H, Davarpanah M, Khalkhali H. The study of the effect of Orem self care model on self efficacy in hemodialysis patients in Urmia Medical Science Hospitals during 2011. Journal of Urmia Nursing and Midwifery Faculty. 2012;10(2):191-99 [Persian].
6. Baghestani S, Zare S, Mohammadi F, Jahanshahi K. Cutaneous manifestions in chronic renal failure patients under hemodialysis in Shahid Mohammadi hospital dialysis center in Bandar Abbas. Dermatology and Cosmetic. 2010;1(4):187-94 [Persian].
7. Tajbakhsh R, Dehghan M, Azarhoush R, Haghighi A, Sadani S, Zadeh S, et al. Mucocutaneons manifestation and nail change in patients with end stage renal disease on hemodialysis. Saudi Journal of Kidney Disease Transplantation. 2013;24(1):36-40. [DOI:10.4103/1319-2442.106236]
8. Chen H, Chiang C, Wang H, Hung K, Lee Y. Cognitive behavioral therapy for sleep disturbance in patients undergoing peritoneal dialysis: a pilot randomized controlled trial. American Journal of Kidney Diseases. 2008;52(2):314-23. [DOI:10.1053/j.ajkd.2008.03.012] [PMID]
9. Falodun O, Ogunbiyi A, Salako B, George A. Skin changes in patients with chronic renal failure. Saudi Journal of Kidney Disease Transplantation. 2011;22(2):268-72. [PMID]
10. Mistik S, Utas S, Ferahbas A, Tokgoz B, Unsal G, Sahan H, et al. An epidemiology study of patients with uremic pruritus. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology. 2006;20(6):672-78. [DOI:10.1111/j.1468-3083.2006.01570.x] [PMID]
11. Atabak S, Aghayani K, Tamaddondar M, Jalalzadeh M, Hakem M, Rajolani H, et al. Nursing and Dialysis. 2nd edition. Ministry of Health and Medical Education: Health Assistant. Department of Transplantation and Special Diseases. Tehran: Soha; 2009 [Persian].
12. Rayner H, Zepel L, Fuller D, Morgenstern H, Karaboyas A, Culleton B, et al. Recovery time, quality of life, and mortality in hemodialysis patients: the dialysis outcomes and practice patterns study (DOPPS). American Journal of Kidney Disease. 2014;64(1):86-94. [DOI:10.1053/j.ajkd.2014.01.014] [PMID] [PMCID]
13. Thomas N. Renal Nursing. 4th edition. London South Bank University. UK: John Wiley & Sons, Ltd; 2014.
14. Bazzi A, Chamanzari H, Bagheri M, Mazloum S. Effect of combination of alcohol and betadine on the severity of inflammation in the vascular access site in hemodialysis patients. Evidence Based Care Journal. 2014;4(4):77-86.
15. Adib hajbagheri M, Molavizadeh N, Alavi N, Abadi M. Factors associated with complications of vascular access site in hemodialysis patients in Isfahan Aliasghar hospital. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research. 2014;19(2):208-14 [Persian]. [PMID] [PMCID]
16. Little M, Allon M, McNamara M, Ong S, Lockhart M, Young C, et al. Risk evaluation of immediate surgical failure during thigh hemodialysis graft placement by sonographic screening. Journal of Ultrasound in Medicine. 2015;34(9):1613-19. [DOI:10.7863/ultra.15.14.10002] [PMID]
17. Aujoulat I, Hoore W, Deccache A. Patient empowerment in theory and practice: polysemy or cacophony? Patient Education & Counseling. 2007;66(1):13-20. [DOI:10.1016/j.pec.2006.09.008] [PMID]
18. Bandura A. Social foundations of thought and action. Englewood Cliffs NJ: Prentice-Hall; 1986.
19. Tsay S, Healsted M. Self-care self-efficacy, depression, and quality of life among patients receiving hemodialysis in Taiwan. International Journal of Nursing Studies. 2002;39(3):245-51. [DOI:10.1016/S0020-7489(01)00030-X]
20. Rafieefar S, Atarzadeh M, Ahmadzadehasl M. Comprehensive system of empowering people to take care of their health. Qom University of Medical Sciences and Health Services. Mehre Ravash; 2007 [Persian].
21. Zolfaghari M, Sookhak F, Asadi Noughabi A, Haghani H. Effect of cognitive-behavioral intervention on adherence to dietary and fluid-intake restrictions in hemodialysis patients. Journal of Nursing Education. 2013;2(3):9-17 [Persian].
22. Lev L, Owen S. A measurement of self-care self-efficacy. Research in Nursing & Health. 1996;19(5):421-29.
https://doi.org/10.1002/(SICI)1098-240X(199610)19:5<421::AID-NUR6>3.0.CO;2-S [DOI:10.1002/(SICI)1098-240X(199610)19:53.0.CO;2-S]
23. Khalili F, Eslami A, Farajzadehan Z, Hassanzadeh A. The association between social-psychological factors and treatment adherence behaviors among maintenance hemodialysis patients in Isfahan, Iran: a conceptual framework based on social cognitive theory. Journal of Health Sistem Research. 2011;7(3):278-90 [Persian].
24. Aliloo L, Shakibi A, Shargh A. Survey effect of home care education on knowledge and practice in renal under hemodialysis patients. Urmia Medical Journal. 2011;22(5):410-15 [Persian].
25. Baghiani Moghadam M, Vaezian Z, Karimian kakolaki Z, Hemayati R, Fallahzade H. Evaluating effect of self-care behavior training as well as its benefits and barriers on the patients undergoing hemodialysis. Toloo-e-Behdasht. 2015;14(5):103-14 [Persian].
26. Baraz Pardenjani S, Mohammadi E, Boroumand B. The effect of self-care teaching by video tape on physical problems and quality of life in dialysis patients. Iranian Journal of Nursing. 2008;21(54):121-33 [Persian].
27. Ghofranipour F, Fathi Ashtiani A, Ghaffarifar S. Principles of behavioral change theories and models in health education and health promotion. Tabriz: Shervin Medical Publication; 2013 [Persian].
28. Nasiri A. Effect of an educational plan based on Teach-Back method on hemodialysis patients' self-care deficits. Modern Care Journal. 2012;9(4):344-54 [Persian].
29. Liu L, Liu Y, Wang J, An L, Jiao J. Use of a knowledge- attitude-behaviour education programme for Chinese adults undergoing maintenance haemodialysis: randomized controlled trial. Journal of International Medical Research. 2016;44(3):557-68. [DOI:10.1177/0300060515604980] [PMID] [PMCID]
30. Mollaoglu M, Tuncay FO, Fertelli TK, Yurugen B. Effect on anxiety of education programme about care of arteriovenous fistula in patients undergoing hemodialysis. The Journal of Vascular Access. 2012;13(2):152-56. [DOI:10.5301/jva.5000013] [PMID]
31. Ozen N, Tosun N, Cinar FI, Bagcivan G, Yilmaz MI, Askin D, et al. Investigation of the knowledge and attitudes of patients who are undergoing hemodialysis treatment regarding their arteriovenous fistula. The Journal of Vascular Access. 2017;18(1):64-68. [DOI:10.5301/jva.5000618] [PMID]
32. He H, Chan S, Chen H, Cheng K, Vathsala A. The effectiveness of self-efficacy psychoeducational intervention in enhancing outcomes of patients undergoing hemodialysis due to end stage renal disease. HNE Handover For Nurses and Midwives. 2015;8(2).
33. Aliasgharpour M, Shomali M, Moghaddam M, Faghihzadeh S. Effect of a self-efficacy promotion training programe on the body weight changes in patients undergoing hemodialysis. Journal of Renal Care. 2012;38(3):155-61. [DOI:10.1111/j.1755-6686.2012.00305.x] [PMID]
34. Lii Y, Tsay S, Wang T. Group intervention to improve quality of life in hemodialysis patients. Journal of Clinical Nursing. 2007;16(11C):268-75. [DOI:10.1111/j.1365-2702.2007.01963.x] [PMID]
35. Soltaninejad S, Abbasi Dolatabadi Z, Mahmoudi M. The effect of quality of life training on self-efficacy in patients under hemodialysis treatment. Medical-surgical Nursing Journal. 2013;2(1-2):33-38.
36. Feizi H, Khaledi Paveh B, Haddian F, Rezaei M. The effect of Benson muscle relaxation method on self-efficacy of hemodialysis patients in Kermanshah city in 2012. Scientific Journal of Kurdistan University of Medical Sciences. 2016;21(1):73-83 [Persian].
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |