چکیده

زمینه و هدف: خواب از مهمترین نیازهای جسمی است که برای حفظ سلامتی لازم است اغلب بیماران بستری در بیمارستان از اختلال خواب شاکی هستند و خواب آنان مؤثر و نیرو بخش نیست. عوامل متعددی بر سلامت خواب بیماران در بیمارستان تأثیر می گذارد که شناخت این عوامل می تواند در برنامه ریزی و ارائه مراقبتهای پرستاری تأثیر بسزایی داشته باشد. پژوهش حاضر به منظور بررسی موانع  خواب مؤثر در بیماران بستری در بیمارستان انجام شده است.

روش ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی تحلیلی است که در سال 89-88 در رفسنجان انجام شد. جامعه پژوهش بیماران بستری در بخشهای CCU و داخلی و جراحی بیمارستان بود و تعداد 370 نفر بعنوان نمونه و با روش نمونه گیری سهمیه ای با توجه به نسبت تعداد تختهای هر بخش و از بیماران واجد شرایط و به صورت در دسترس انتخاب شدند.    داده ها با استفاده از پرسشنامه که مشتمل بر 58 سؤال و به روش مصاحبه گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از SPSS 13 و  آمار توصیفی و تحلیلی انجام شد.

یافته ها: در بررسی عوامل مؤثر بر سلامت خواب، خوابیدن بر روی تخت بیمارستان در293 نفر (2/79 %) و تغییر بستر (بالش، تشک، ملحفه و..) 190 نفر ( 45 %) به ترتیب بیشترین عوامل محیطی، درد بیشترین عامل فردی182 نفر        ( 3/57 %) ، احساس نگرانی از ناتوانی در انجام نقش ها و وظایف (والدینی ،همسری و...) در 269 نفر(70 %) و احساس نگرانی از دوری یا تنها شدن خانواده بیشترین عوامل فردی (روانی) (252 نفر، 2/68 درصد)، صحبت کردن با دیگران 64 نفر (3/27 %) بیشترین عادت قبل از خواب و بیدار کردن بیمار جهت انجام مراقبتهای پرستاری معمول 57 نفر (4/15% ) بیشترین عامل مراقبتی با تأثیر متوسط تا زیاد بر سلامت خواب مؤثر بیماران بستری گزارش شد

نتیجه گیری:�بیماران بستری در بیمارستان از کیفیت خواب مطلوبی برخوردار نیستند و عوامل مؤثر با توجه به بخش آنان متفاوت است. پرستاران بخشهای مختلف با آگاهی در مورد عوامل مؤثر بر سلامت خواب، کنترل عوامل و دخالت در محیط و مناسب سازی آن، می توانند به سلامت جسمی و روانی بیماران کمک نمایند.

�واژه های کلیدی:�سلامت خواب، بیماران بستری، موانع خواب مؤثر

�