مجله سلامت و مراقبت
دوره 24، شماره 2 - ( تابستان 1401 )
جلد 24 شماره 2 صفحات 131-120 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: (IR.ZUMS.REC.1398.328)
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rostamkhani F, Ghamari M, Babakhani V, Merghati Khoei E. Comparing the Effectiveness of Two Therapeutic Methods "Cognitive-Behavioral" and "Based on Acceptance and Commitment" on the Sexual Schema of Postmenopausal Women. JHC 2022; 24 (2) :120-131
URL: http://hcjournal.arums.ac.ir/article-1-1351-fa.html
URL: http://hcjournal.arums.ac.ir/article-1-1351-fa.html
رستمخانی فاطمه، قمری محمد، باباخانی وحیده، مرقاتی خویی عفت السادات. مقایسه اثربخشی دو روش درمانی «شناختی رفتاری» و «مبتنی بر پذیرش و تعهد» بر طرحواره جنسی زنان یائسه. مجله سلامت و مراقبت. 1401; 24 (2) :120-131
گروه مشاوره، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر، ابهر، ایران
چکیده: (788 مشاهده)
زمینه و هدف: طرحواره های جنسی، باورهای مرکزی ابعاد جنسی فرد است که در عملکرد جنسی و غیرجنسی تاثیر می گذارد. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی دو روش درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر طرحواره جنسی زنان یائسه انجام شد.
روش کار: این مطالعه از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری و با گروه کنترل بود که در سال 99-1398 انجام شد. از بین زنان یائسه ای که جهت دریافت خدمات به مراکز بهداشتی درمانی شهر زنجان مراجعه نموده بودند، تعداد 45 نفر که در آزمون «شاخص عملکرد جنسی زنان» نمره عملکرد جنسی کمتر از 28 (از 36 نمره) کسب کرده بودند، به صورت هدفمند انتخاب و با روش تخصیص تصادفی به سه گروه 15 نفری تقسیم شدند (2 گروه مداخله و یک گروه کنترل). در گروه اول، درمان شناختی رفتاری (CBT) و در گروه دوم، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)، هر کدام به مدت 8 جلسه 2 ساعته اجرا شد. داده ها با «مقیاس خود طرحواره جنسی زنان» که دارای 50 صفت با مقیاس لیکرت 7 درجه ای بود در مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری از گروه های مداخله و کنترل جمع آوری گردید. داده های حاصل از اجرای پژوهش از طریق تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و با اســتفاده از نرم افزار SPSS-24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: نتایج نشان داد که درمان شناختی رفتاری موجب بهبود طرحواره جنسی زنان یائسه شده (355/4F=، 0/021=p) در صورتی که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، تاثیر معنی داری بر طرحواره جنسی آنها نداشته است (232/0F=، 0/633=p). در مقایسه تاثیرات دو گروه مداخله بر طرحواره جنسی (226/0 F= و 0/638=p)، تفاوت معنی داری از نظر آماری مشاهده نشد.
نتیجه گیری: براساس یافته ها، درمان شناختی رفتاری باعث بهبود طرحواره های جنسی در زنان یائسه می شود. لذا، پیشنهاد می شود از این روش درمانی برای بهبود طرحواره های جنسی زنان یائسه در مراکز بهداشتی درمانی استفاده شود.
روش کار: این مطالعه از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری و با گروه کنترل بود که در سال 99-1398 انجام شد. از بین زنان یائسه ای که جهت دریافت خدمات به مراکز بهداشتی درمانی شهر زنجان مراجعه نموده بودند، تعداد 45 نفر که در آزمون «شاخص عملکرد جنسی زنان» نمره عملکرد جنسی کمتر از 28 (از 36 نمره) کسب کرده بودند، به صورت هدفمند انتخاب و با روش تخصیص تصادفی به سه گروه 15 نفری تقسیم شدند (2 گروه مداخله و یک گروه کنترل). در گروه اول، درمان شناختی رفتاری (CBT) و در گروه دوم، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)، هر کدام به مدت 8 جلسه 2 ساعته اجرا شد. داده ها با «مقیاس خود طرحواره جنسی زنان» که دارای 50 صفت با مقیاس لیکرت 7 درجه ای بود در مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری از گروه های مداخله و کنترل جمع آوری گردید. داده های حاصل از اجرای پژوهش از طریق تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و با اســتفاده از نرم افزار SPSS-24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: نتایج نشان داد که درمان شناختی رفتاری موجب بهبود طرحواره جنسی زنان یائسه شده (355/4F=، 0/021=p) در صورتی که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، تاثیر معنی داری بر طرحواره جنسی آنها نداشته است (232/0F=، 0/633=p). در مقایسه تاثیرات دو گروه مداخله بر طرحواره جنسی (226/0 F= و 0/638=p)، تفاوت معنی داری از نظر آماری مشاهده نشد.
نتیجه گیری: براساس یافته ها، درمان شناختی رفتاری باعث بهبود طرحواره های جنسی در زنان یائسه می شود. لذا، پیشنهاد می شود از این روش درمانی برای بهبود طرحواره های جنسی زنان یائسه در مراکز بهداشتی درمانی استفاده شود.
نوع مطالعه: نیمه تجربی |
موضوع مقاله:
بهداشت باروری
دریافت: 1400/12/28 | پذیرش: 1401/6/24 | انتشار: 1401/6/31
دریافت: 1400/12/28 | پذیرش: 1401/6/24 | انتشار: 1401/6/31
فهرست منابع
1. Nazarpour S, Simbar M, Ramezani Tehrani F. Factors affecting sexual performance in menopause: a review of research texts. Journal of Payesh. 2014;14(1):58-41 [Persian].
2. Berek JS. Berek & Novak's Gynecology. 16th Edition. Lippincott Williams & Wilkins (LWW); 2020.
3. Susan AO. Essentials of maternity, newborn, women health nursing. 4th Edition. Philadelphia: Wolters Kluwer; 2016.
4. Andersen BL, Cyranowski JM. Women's sexual self-schema. Journal of Personality and Social Psychology. 1994;67(6):1079-1100. [DOI:10.1037/0022-3514.67.6.1079]
5. Goldenberg H & Goldenberg I. Family therapy: an overview. 9th edition. Broadman & Holman Publishers; 2016.
6. Ghahhary Sh. Cognitive-behavioral couple therapy guide for psychologists and counselors. Roshd Publications; 2017.
7. Rostamkhani F, Ghamari M, Babakhani V, Mergati Khoi A. The effectiveness of cognitive-behavioral therapy on sexual function and sexual schemas in postmenopausal women. Journal of Health Promotion Management. 2020;9(6):84-95 [Persian].
8. Rezaei A, Fathi R, Ahmadi A. Investigating the effectiveness of cognitive-behavioral therapy on dysfunctional communication beliefs and sexual knowledge of married women. Journal of Women and Family Studies. 2016;8(30):35-47 [Persian].
9. Del Rey G, Stanton A, Meston C. The relationship between sexual shame and sexual self-schemas in college women. Journal of Sexual Medicine. 2017;14(6):351-70. [DOI:10.1016/j.jsxm.2017.04.051]
10. Izadi R, Abedi MR. Acceptance and commitment-based therapy. Fifth Edition. Tehran: Jangal Publication; 2018.
11. Harris R. ACT made simple: an easy-to-read primer on acceptance and commitment therapy. Translation: Aminzadeh A. fifth edition. Tehran: Arjmand Publication; 2021.
12. Luoma JB, Villatt JL. Mindfulness in the treatment of suicidal individuals. Journal Cognitive Behavioral Practice. 2012:19(2):265-76. [DOI:10.1016/j.cbpra.2010.12.003] [PMID] [PMCID]
13. Tabatabayi AS, Sajjadian I, Motamedi M. Effectiveness of acceptance and commitment therapy on sexual function, sexual self-consciousness and sexual assertiveness among women with sexual dysfunction. Journal of Behavioral Science Research. 2017;15(1):84-92 [Persian].
14. Azimifar Sh, Fatehizadeh M, Bahrami F, Ahmadi A, Abedi A. Comparison of the effectiveness of cognitive-behavioral couple therapy and acceptance-based therapy and commitment to increase the marital happiness of dissatisfied couples. Journal of Psychology and Psychiatry. 2016;3(2):56-81 [Persian].
15. Ghasemi S, Arman A, Ismaili N. Comparison of acceptance and commitment-based therapy with cognitive-behavioral therapy on marital satisfaction of women with obsessive-compulsive disorder in 2016. Journal of Community Health. 2017;11(2):58-67 [Persian].
16. Khanjani Vashki S, Shafiabadi A, Farzad V, Fatehizadeh M. A Comparison between the effectivness of cognitive-behavioral couple therapy and acceptance and commitment on marital intimacy of conflicting couples in Isfahan. Journal Knowledge and Research in Applied Psychology. 2016:17(4):31-40 [Persian]. [DOI:10.17795/jjhs-43085]
17. Zarei J, Tarafdari A, Pourhossein R, Habibi Asgarabadi M. The relationship between gender schemas and the sexual health of postmenopausal women. Journal of Psychological Development. 2017;6(3):191-212 [Persian].
18. Delavar A. Applied probability and statistics in psychology and educational sciences. Tehran: Roshd publication; 2014.
19. Ter Kuile MM, Both S, Van Kankueld JJ. Cognitive behavioral therapy for sexual dysfunction in woman. Psychiatric Clinics North America. 2010;33(3):595-610. [DOI:10.1016/j.psc.2010.04.010] [PMID]
20. Kaplan HS. The new sex therapy: active treatment of sexual dysfunction. New York: Brunner-Mazel; 1974
21. Hayes SC, Strosahl KD, Wilson KG. Acceptance and commitment therapy: the process and practice of mindful change. Guilford Press; 2011.
22. Jadidian A, Behram M. The effect of cognitive-behavioral education on sexual schema of married women in Hamedan. Journal of Psychological Studies and Educational Sciences. 2016;10(2/2):15-37 [Persian].
23. Sanei F, Mehrabi H, Sedaghat M, Zarandi F. The effectiveness of sexual skills training on sexual schema and marital satisfaction of married women. Quarterly Journal of Nurse and Physician in War. 2019;24(7):93-102 [Persian].
24. Mutabi F, Fati L. The way of drawing therapy in cognitive-behavioral theory. Fifth Edition. Tehran Danjeh Publications; 2021.
25. Mohammadi Sh. A complete set of life skills. 14th Edition. Tehran: Specialized Media Publications; 2018.
26. Boland R, Verduin M L, Ruiz P. Kaplan & Sadock's Synopsis of Psychiatry. 12th Edition. Wolters Kluwer; 2021.
27. Leahy R. Cognitive therapy techniques. Translated by Hamidpour H, Andooz Z. 10th Edition. Tehran: Arjmand Publication; 2021.
28. Mojtabaei M, Saberi H, Alizadeh A. The role of sexual schemas and body image on women's sexual function. Journal of Health Psychology. 2014;14(13):36-19.
29. Zargarinejad F, Ahmadi M. The mediating role of sexual self-schemas in the relationship of sexual functioning with sexual satisfaction in married female college students. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology. 2020;25(4):412-26 [Persian]. [DOI:10.32598/ijpcp.25.4.5]
30. Babaei E, Abbasi A, Mir Mohammadi M, Entezari S. Investigating the relationship between sexual schemas and sexual function with marital conflicts of women involved in domestic violence. Zanko Journal of Medical Sciences. 2019;20(65):87-96.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |