مجله سلامت و مراقبت
دوره 27، شماره 2 - ( تابستان 1404 )
جلد 27 شماره 2 صفحات 168-154 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: IR.UMA.REC.1403.068
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Kiamarzi F, mikaeili N, basharpoor S. The Mediating Role of Self-Criticism in the Relationship between Early Maladaptive Schemas and Severity of Obsessive-Compulsive Personality Disorder Symptoms. JHC 2025; 27 (2) :154-168
URL: http://hcjournal.arums.ac.ir/article-1-1632-fa.html
URL: http://hcjournal.arums.ac.ir/article-1-1632-fa.html
کیامرزی فاطمه، میکائیلی نیلوفر، بشرپور سجاد. نقش میانجی خودانتقادی در ارتباط بین طرحوارههای ناسازگار اولیه و شدت علائم اختلال شخصیت وسواسی‌جبری. مجله سلامت و مراقبت. 1404; 27 (2) :154-168
گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل. ایران
چکیده: (21 مشاهده)
زمینه و هدف: طرحواره های ناسازگار اولیه دانشجویان با درنظر گرفتن فشارهای تحصیلی و انتظارات خانواده و جامعه با تاکید بر نقش میانجی خودانتقادی بر شدت علائم اختلال شخصیت وسواسی جبری در آنها، تاثیرگذار است. این پژوهش با هدف تعیین نقش میانجی خودانتقادی در ارتباط بین طرحوارههای ناسازگار اولیه و شدت علائم اختلال شخصیت وسواسی‌جبری انجام شد.
روش کار: این مطالعه توصیفی همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود که با مشارکت 220 نفر از دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 1403-1404 انجام گرفت. نمونه ها به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و پرسشنامه‌های شخصیت وسواسی‌جبری مارتوکویچ (2004)، طرحوارههای ناسازگار اولیه یانگ (1998) و مقیاس سطوح خودانتقادی تامپسون و زوروف (2004) را تکمیل کردند. تحلیل داده‌ها، به روش همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارهای SPSS-26 و AMOS-24 انجام شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین حیطه های بریدگی و طرد (0/011 <p ، 0/211β=)، گوش بزنگی بیش‌از‌حد و بازداری (0/001<p ، 0/355β=) و محدودیتهای مختل (0/012=p، 0/212β=) با شدت علائم اختلال شخصیت وسواسی جبری، رابطه مثبت و معنادار و خودگردانی و عملکرد مختل (0/402=p، 0/098β=) و دیگرجهتمندی (0/0303=p، 0/101β=) رابطه معناداری با شدت علائم اختلال نداشتند. همچنین، حیطه های دیگرجهتمندی (0/001<p، 0/0868β=)، گوش بزنگی بیش‌از‌حد و بازداری (0/001<p، 0/0756β=) و محدودیتهای مختل (0/001<p، 0/0784β=) از طریق خودانتقادی درونی و حیطه های بریدگی و طرد (0/001<p، 0/1155β=)، خودگردانی و عملکرد مختل (0/030=p، 0/042β=) و دیگرجهتمندی (0/041=p، 0/0378β=) از طریق خودانتقادی مقایسه ای، بر شدت علائم اختلال شخصیت وسواسی جبری تاثیر داشتند.
نتیجه گیری: با‌توجه به یافته های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که طرحواره های ناسازگار اولیه با میانجی‌گری خودانتقادی بر شدت علائم اختلال وسواسی‌جبری تاثیر دارند. پیشنهاد می‌گردد در طراحی برنامه‌های روان‌شناختی و آموزشی برای افراد دارای علائم اختلال شخصیت وسواسی‌جبری، به نقش طرحوارههای ناسازگار اولیه و گرایش به خودانتقادی توجه شود.
روش کار: این مطالعه توصیفی همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود که با مشارکت 220 نفر از دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 1403-1404 انجام گرفت. نمونه ها به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و پرسشنامه‌های شخصیت وسواسی‌جبری مارتوکویچ (2004)، طرحوارههای ناسازگار اولیه یانگ (1998) و مقیاس سطوح خودانتقادی تامپسون و زوروف (2004) را تکمیل کردند. تحلیل داده‌ها، به روش همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارهای SPSS-26 و AMOS-24 انجام شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین حیطه های بریدگی و طرد (0/011 <p ، 0/211β=)، گوش بزنگی بیش‌از‌حد و بازداری (0/001<p ، 0/355β=) و محدودیتهای مختل (0/012=p، 0/212β=) با شدت علائم اختلال شخصیت وسواسی جبری، رابطه مثبت و معنادار و خودگردانی و عملکرد مختل (0/402=p، 0/098β=) و دیگرجهتمندی (0/0303=p، 0/101β=) رابطه معناداری با شدت علائم اختلال نداشتند. همچنین، حیطه های دیگرجهتمندی (0/001<p، 0/0868β=)، گوش بزنگی بیش‌از‌حد و بازداری (0/001<p، 0/0756β=) و محدودیتهای مختل (0/001<p، 0/0784β=) از طریق خودانتقادی درونی و حیطه های بریدگی و طرد (0/001<p، 0/1155β=)، خودگردانی و عملکرد مختل (0/030=p، 0/042β=) و دیگرجهتمندی (0/041=p، 0/0378β=) از طریق خودانتقادی مقایسه ای، بر شدت علائم اختلال شخصیت وسواسی جبری تاثیر داشتند.
نتیجه گیری: با‌توجه به یافته های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که طرحواره های ناسازگار اولیه با میانجی‌گری خودانتقادی بر شدت علائم اختلال وسواسی‌جبری تاثیر دارند. پیشنهاد می‌گردد در طراحی برنامه‌های روان‌شناختی و آموزشی برای افراد دارای علائم اختلال شخصیت وسواسی‌جبری، به نقش طرحوارههای ناسازگار اولیه و گرایش به خودانتقادی توجه شود.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
روان‌پرستاری
دریافت: 1403/11/30 | پذیرش: 1404/3/10 | انتشار: 1404/4/2
دریافت: 1403/11/30 | پذیرش: 1404/3/10 | انتشار: 1404/4/2
فهرست منابع
1. Jeste DV, Lieberman JA, Fassler D, Peele R. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: DSM-5. Fifth Edition. American Psychiatric Association; 2013.
2. Panagiotopoulos A, Despoti A, Varveri C, Wiegand MC, Lobbestael J. The relationship between early maladaptive schemas and cluster C personality disorder traits: a systematic review and meta-analysis. Current Psychiatry Reports. 2023;25(10):439-53. [DOI:10.1007/s11920-023-01439-3] [PMID] []
3. Karimpour M, Farahani M-N, Khanipour H. The relationship between self-regulation processes and symptom severity of obsessive-compulsive personality disorder: the mediating role of conscientiousness. Journal of Psychology. 2021;25(3):389-411. [persian]
4. Besharat MA, Hosseini SA, Jahed HA. Obsessive-compulsive personality disorder and perfectionism: a brief review. Journal of Thought & Behavior in Clinical Psychology. 2019;13(51):77-89. [persian]
5. Lei H, Huang L, Li J, Liu W, Fan J, Zhang X, et al. Altered spontaneous brain activity in obsessive-compulsive personality disorder. Comprehensive Psychiatry. 2020;96:152144. [DOI:10.1016/j.comppsych.2019.152144] [PMID]
6. Stanyte A, Fineberg NA, Podlipskyte A, Gecaite-Stonciene J, Burkauskas J. Subjective fatigue in individuals with anxiety and mood disorders correlates with specific traits of obsessive-compulsive personality disorder. Neuroscience Applied. 2024;3:104048. [DOI:10.1016/j.nsa.2024.104048] [PMID] []
7. Shirzadi M, Jozanifard Y, Eskandari S, Farhang S, Khazaei H. An epidemiological survey of psychiatric disorders in Iran: Kermanshah. Asian Journal of Psychiatry. 2019;43:67-69. [DOI:10.1016/j.ajp.2019.04.004] [PMID]
8. Parvizian F, Sharifi T, Shokrkon H, Ghazanfari A. Comparison of the effectiveness of schema therapy and acceptance and commitment therapy on perfectionism in patients with obsessive-compulsive personality disorder. Iranian Journal of Psychiatric Nursing. 2022;10(3):117-31. [persian]
9. Skodol AE, Gunderson JG, McGlashan TH, Dyck IR, Stout RL, Bender DS, et al. Functional impairment in patients with schizotypal, borderline, avoidant, or obsessive-compulsive personality disorder. American Journal of Psychiatry. 2002;159(2):276-83. [DOI:10.1176/appi.ajp.159.2.276] [PMID]
10. Yang D, Klosko S, Weishaar E. Schema Therapy: A Practitioner's Guide. Publishing House: The Guilford Press; 2003.
11. Monjezi F, Asadpour E, Rasouli M, Zahrakar K. Comparison of the effect schema and cognitive behavioral therapy on the cognitive regulation of emotions in girls adolescent of divorced. Applied Psychology. 2023;17(2):91-113. [persian]
12. Abedi A, Sepahvandi MA, Mirderikvand F. Loneliness and early maladaptive schemas in farhangian university students. Research in Teacher Education. 2020;3(1):109-25. [persian]
13. Basile B, Tenore K, Mancini F. Early maladaptive schemas in overweight and obesity: a schema mode model. Heliyon. 2019;5(9). [DOI:10.1016/j.heliyon.2019.e02361] [PMID] []
14. Zakeri Zadeh F, Behboodi M. The relationship between primary maladaptive schemas and obsessive-compulsive and emotional intelligence among women. Journal of Applied Family Therapy. 2023;4(1):688-710. [persian]
15. Toroslu B, Çırakoğlu OC. Do perfectionism and intolerance of uncertainty mediate the relationship between early maladaptive schemas and relationship and partner related obsessive-compulsive symptoms? Current Psychology. 2023;42(22):19037-53. [DOI:10.1007/s12144-022-03050-w]
16. Noruzi S, Rezaeian Faraji H, Pourshriari M, Abdollahi A. The mediating role of inferential confusion in the relationship between maladaptive schemas and obsessive-compulsive symptoms. Journal of Psychological Science. 2019;18(74):205-14. [persian]
17. Halamová J, Kanovský M, Varšová K, Kupeli N. Randomised controlled trial of the new short-term online emotion focused training for self-compassion and self-protection in a nonclinical sample. Current Psychology. 2021;40(1):333-43. [DOI:10.1007/s12144-018-9933-4] [PMID] []
18. Shirkhani M, Aghamohammadian Sharbaf H, Moeenizadeh M. Predicting the severity of obsessive-compulsive symptoms based on traumatic childhood experiences: the mediating role of self-criticism. Practice in Clinical Psychology. 2023;11(3):239-48. [DOI:10.32598/jpcp.11.3.814.1]
19. Enns MW, Cox BJ. Personality dimensions and depression: review and commentary. The Canadian Journal of Psychiatry. 1997;42(3):274-84. [DOI:10.1177/070674379704200305] [PMID]
20. Thompson R, Zuroff DC. The levels of self-criticism scale: comparative self-criticism and internalized self-criticism. Personality and Individual Differences. 2004;36(2):419-30. [DOI:10.1016/S0191-8869(03)00106-5]
21. Golestaneh SM, Dehghani F, Hoseini FS. Comparison of self-criticism in obsessive-compulsive, major depression patients and normal people. Jentashapir Journal of Health Research. 2017;8(3):1-5 [DOI:10.5812/jjhr.62161]
22. Cheli S, MacBeth A, Popolo R, Dimaggio G. The intertwined path of perfectionism and self‐criticism in a client with obsessive‐compulsive personality disorder. Journal of Clinical Psychology. 2020;76(11):2055-66. [DOI:10.1002/jclp.23051] [PMID]
23. Rezaee S, Azarmi A. A study on the prevalence of personality disorders among university students. The 6th National Conference of Professional Researches in Psychology and Counseling from the teacher's perspective, Minab: 2024 [persian].
24. Ibrahim AK, Kelly SJ, Adams CE, Glazebrook C. A systematic review of studies of depression prevalence in university students. Journal of Psychiatric Research. 2013;47(3):391-400. [DOI:10.1016/j.jpsychires.2012.11.015] [PMID]
25. Halinski ML, Flourt S. Partnering and relationships within an international network context. International Marketing Review. 1970;21(2):142-57. [DOI:10.1108/02651330410531367]
26. Martukovich R. A reexamination of the obsessive-compulsive personality disorder questionnaire reliability and validity in a college student sample: Cleveland State University; 2010.
27. Montazeri M, Neshat Doust H, Abedi M, Abedi A. Effectiveness of schema therapy on symptoms intensify reduction and depression in a patient with obsessive compulsive personality disorder: a single case study. Journal of Clinical Psychology. 2013;5(1):35-45. [persian]
28. Young J. Young Schema Questionnaire: Short-Form. Cognitive Therapy Center; 1998. [DOI:10.1037/t12644-000]
29. Ahmadzadeh Samani S, Dehghani A, Kalantari M, Rezaei Dehnavi S. Effectiveness of schema therapy on cognitive avoidance of female students with early maladaptive schemas. Empowering Exceptional Children. 2021;12(2):56-65. [persian]
30. Schmidt NB, Joiner TE, Young JE, Telch MJ. The schema questionnaire: investigation of psychometric properties and the hierarchical structure of a measure of maladaptive schemas. Cognitive Therapy and Research. 1995;19:295-321. [DOI:10.1007/BF02230402]
31. Mousavi AS, Ghorbani N. Self-knowledge, self-criticism, and psychological health. Psychological Studies. 2007;2(3-4):75-91. [persian]
32. Kline R. Data Preparation and Psychometrics Review. Principles and Practice of Structural Equation Modeling. 4th ed. New York: Guilford; 2016.
33. Blunch NJ. Introduction to Structural Equation Modeling Using IBM SPSS Statistics and AMOS. 2 th edition. SAGE Publications Ltd; 2013. [DOI:10.4135/9781526402257]
34. Chin WW. The partial least squares approach for structural equation modeling. In G. A. Marcoulides (Ed.), Modern methods for business research (pp. 295-336). Lawrence Erlbaum Associates Publishers; 1998.
35. Ahmadi M, Khanzadeh M, Sajjadian P. Early maladaptive schemas and dimensions of obsessive-compulsive symptoms in adolescents: the moderating role of gender. Clinical Psychology and Personality. 2024;22(1):151-66 [persian].
36. Csigó K, Münnich Á, Molnár J. The importance of examining early maladaptive schemas in the diagnosis and treatment of obsessive-compulsive disorder. Frontiers in Psychiatry. 2024;15:1360127. [DOI:10.3389/fpsyt.2024.1360127] [PMID] []
37. Dostal AL, Pilkington PD. Early maladaptive schemas and obsessive-compulsive disorder: a systematic review and meta-analysis. Journal of Affective Disorders. 2023;336:42-51. [DOI:10.1016/j.jad.2023.05.053] [PMID]
38. Mikaeili N, Daryadel SJ, Samadifard HR, Moradi-Kelarde S, Heidarirad H. Comparing early maladaptive schemas, perseverative thinking, and somatoform dissociation in patients with obsessive-compulsive disorder with normal population. Chronic Diseases Journal. 2019;7(2):66-72.
39. Radmehr F, Momeni K, Karami J, Davarinejad O. Investigating the relationship between early maladaptive schemas and obsessive-compulsive disorder: the mediating role of self-regulation. Clinical Psychology Studies. 2024;14(53):43-60. [persian]
40. Kim JE, Lee SW, Lee SJ. Relationship between early maladaptive schemas and symptom dimensions in patients with obsessive-compulsive disorder. Psychiatry Research. 2014;215(1):134-40. [DOI:10.1016/j.psychres.2013.07.036] [PMID]
41. Kwak K-H, Lee SJ. A comparative study of early maladaptive schemas in obsessive-compulsive disorder and panic disorder. Psychiatry Research. 2015;230(3):757-62. [DOI:10.1016/j.psychres.2015.11.015] [PMID]
42. Steylaerts B, Dierckx E, Schotte C. Relationships between DSM-5 personality disorders and early maladaptive schemas from the perspective of dimensional and categorical comorbidity. Cognitive Therapy and Research. 2023;47(3):454-68. [DOI:10.1007/s10608-023-10349-w]
43. Kizilagac F, Cerit C. Assessment of early maladaptive schemas in patients with obsessive-compulsive disorder. Dusunen Adam Journal of Psychiatry and Neurological Sciences. 2019;32(1):14. [DOI:10.14744/DAJPNS.2019.00003]
44. Moaveneslami S, Deldadeh M. Relationship between early maladaptive schemas and high-risk behaviors among patients with obsessive-compulsive disorder. Journal of Psychology New Ideas. 2020;5(9):1-8. [persian]
45. Bakhshipour A, Mahmoud Aliloo M. Schema therapy for patients with Symptoms Obsessive-compulsive Personality Disorder (OCPD): a single case series study. Journal of Psychological Science. 2022;21(112):677-92. [persian] [DOI:10.52547/JPS.21.112.677]
46. Van Vlierberghe L, Braet C, Bosmans G, Rosseel Y, Bögels S. Maladaptive schemas and psychopathology in adolescence: on the utility of young's schema theory in youth. Cognitive Therapy and Research. 2010;34:316-32. [DOI:10.1007/s10608-009-9283-5]
47. Shariatzadeh M, Vaziri S, Mirhashemi M. Comparison of early maladaptive schemas in patients with obsessive-compulsive disorder, patients with obsessive-compulsive personality disorder with healthy individuals. Mediterranean Journal of Social Sciences. 2015;6(4):2. [DOI:10.5901/mjss.2015.v6n4s2p171]
48. Young JE. Cognitive therapy for personality disorders: a schema-focused approach: Professional Resource Press/Professional Resource Exchange; 1999.
49. Jovev M, Jackson HJ. Early maladaptive schemas in personality disordered individuals. Journal of Personality Disorders. 2004;18(5):467-78. [DOI:10.1521/pedi.18.5.467.51325] [PMID]
50. Yoosefi A, Rajezi Esfahani S, Pourshahbaz A, Dolatshahee B, Assadi A, Maleki F, et al. Early maladaptive schemas in obsessive-compulsive disorder and anxiety disorders. Global Journal of Health Science. 2016;8(10):167-77. [DOI:10.5539/gjhs.v8n10p167] [PMID]
51. Baz A, Karagüzel EÖ. Comparison of early maladaptive schemas in obsessive-compulsive disorder patients, their siblings, and controls. Alpha Psychiatry. 2022;23(4):157. [DOI:10.5152/alphapsychiatry.2022.21565] [PMID] []
52. Panjepour S, Tabatabaeinejad F. The effectiveness of the schema therapy approach on quality of life and self-criticism in women with suicidal thoughts: a quasi-experimental study. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences. 2023;21(12):1267-82. [persian] [DOI:10.52547/jrums.21.12.1267]
53. Ashrafi Dasht Arjaneh F, Dehghani Y, Hoseini FS. Modeling fear of failure based on self-criticism, maladaptive schemas and perceived competence mediated by competitive anxiety in adolescent students. Journal of Educational Psychology Studies. 2023;20(50):19-21. [persian]
54. Kunst H, Lobbestael J, Candel I, Batink T. Early maladaptive schemas and their relation to personality disorders: a correlational examination in a clinical population. Clinical Psychology & Psychotherapy. 2020;27(6):837-46. [DOI:10.1002/cpp.2467] [PMID] []
55. Salasi B, Ramezani MA, Jahan F. Investigating the efficacy of schema therapy on self-criticism and shame in addicts undergoing methadone maintenance treatment. Journal of Psychological Science. 2023;22(121):159-75. [persian]
56. Golizadeh D. The effectiveness of schema therapy on self-criticism and emotional self-regulation in depressed women. Journal of Modern Psychological Researches. 2022;17(67):219-27. [persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |