چکیده

زمینه و هدف: مشکلات حافظه از شکایات شایع در بیماریهای همراه با آسیب مغزی و از جمله سکتههای مغزی است. از طرف دیگر بازتوانی بیماران دچار سکته مغزی در کاهش عوارض بیماری و نیز نگرانیهای بیماران کمک کننده است. از جمله مداخلات تسهیل کننده بهبود بیماران «تحریکات چند حسی» است. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر تحریکات چند حسی بر وضعیت حافظه بیماران مبتلا به سکته مغزی انجام شد.

روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه نیمه تجربی و جامعه پژوهش کلیه بیماران مبتلا به سکته مغزی در شهر اردبیل بود. نمونه گیری به روش در دسترس و با توجه به معیارهای ورود انجام شد. مجموعاً 60 بیمار واجد شرایط انتخاب شدند و بعد از تخصیص تصادفی نمونهها با روش نمونه گیری بلوکی، بیماران در گروههای آزمون و کنترل وارد شدند. در گروه آزمون تحریکات چند حسی به مدت 6 هفته انجام شد و گروه کنترل درمانهای معمول سکته مغزی را دریافت نمودند. حافظه نزدیک و دور بیماران دو گروه به وسیله پرسشنامه تهیه شده توسط پژوهشگر که روایی و پایایی آن به دست آمده بود با روش مصاحبه جمع آوری گردید. سپس دادهها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (کای اسکوئر، آزمون دقیق فیشر، آزمون t مستقل، آزمون اندازه گیریهای مکرر، و آزمونهای تعقیبی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد در امتیاز حافظه نزدیک یک هفته (p=0.082) و 6 هفته بعد از اجرای مداخله (p=0.15) تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت و نیز بین امتیاز حافظه دور یک هفته (p=0.51) و 6 هفته بعد از مداخله (p=0.096) تفاوت آماری معنیداری وجود نداشت. آزمون آماری اندازهگیریهای مکرر و آزمون تعقیبی پیرو آن نشان داد در امتیاز حافظه نزدیک در مقاطع زمانی مختلف تفاوت درون گروهها با p=0.000  معنی دار و تفاوت بین گروهها با p=0.247 غیرمعنیدار بود و نیز در امتیاز حافظه دور در مقاطع زمانی مختلف تفاوت درون گروهها با p=0.002  معنیدار و تفاوت بین گروهها با p=0.61 غیرمعنیدار بود. این نشان می دهد افزایش امتیاز حافظه نزدیک و دور در مقاطع مختلف زمانی این پژوهش در هر دو گروه ناشی از گذر زمان بوده و انجام مداخله امتیاز حافظه نزدیک و دور گروه آزمون را نسبت به گروه کنترل به میزان معنیدار افزایش نداده و مداخله از نظر آماری معنی دار نبوده است.

نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش انجام تحریکات چند حسی به مدت 6 هفته در بیماران مبتلا به سکته مغزی منجر به بهبود حافظه بیماران نمیشود که انجام مطالعه با حجم نمونه بیشتر و پیگیری بیماران سکته مغزی بعد از اجرای مداخله در مدت طولانی ترتوصیه میشود.