زمینه و هدف: ناتوانی مرتبط با کمردرد با پیامدهای اجتماعی و بهداشتی بسیاری همراه خواهد شد. بنابراین شناسایی عوامل مرتبط با آن جهت طراحی برنامه های پیشگیرانه از این عارضه ضروری خواهد بود. تحقیق حاضر با هدف تعیین شدت ناتوانی درکشده در پرستاران مبتلا به کمردرد و عوامل مرتبط با آن در پرستاران مراکز آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی گیلان در رشت انجام شد.

روش کار: این مطالعه مقطعی- تحلیلی بر روی 55 پرستار مبتلا به کمردرد و دارای مشخصات تعیین شده انجام گردید. نمونه‌ها به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. داده ها با ابزاری 5 بخشی مشتمل بر پرسشنامه های تجربه کمر درد، مشخصات فردی، عوامل خطر شغلی، رفتارهای پیشگیرانه و پرسشنامه تعدیل شده آسورستی به روش خود ایفا گردآوری و با آزمونهای توصیفی و استنباطی (مربع کای و آزمون رگرسیون لوجستیک به روش رو به عقب) تحتSPSS-21 تحلیل شدند.

یافته ها: اکثریت نمونه ها در گروه سنی 30-20 سال (29 نفر، 52.7%) و بیشترین درصد آنان (23 نفر، 41.8%) دارای ناتوانی متوسط بودند. اکثریت نمونه ها مراقبت از تعداد زیاد بیمار (52 نفر، 94.5) از عوامل خطر کاری را گزارش و رفتار نامطلوب در «نرمش قبل از کار» (54 نفر، 98.2%) داشتند. ضرایب رگرسیونی نشانگر توان پیشگویی «نیاز به دستیابی به وسایل دور از بدن» (5.14- =B ، 0.024=p) و «دریافت کمک از دیگران برای انتقال بیماران سنگین وزن» (4.24-=B، 0.04=p) را برای شدت ناتوانی کمتر و «سن» بالاتر نمونه ها برای شدت ناتوانی بیشتر (4.09=B، 0.008=p) بودند.

نتیجه‌گیری: نتایج فوق لزوم توجه مدیران به تدابیر کاهنده ناتوانی شامل بازآموزی و تجهیز مراکز به فن آوری بلندکردن اجسام با توجه به سن پرستاران را برجسته می سازد.