چکیده

زمینه و هدف: افسردگی پس از زایمان بر سلامت مادر، روابط خانوادگی همچنین بر تربیت و رشد کودک اثرات منفی بر جای میگذارد، لذا شناسایی علت­های ایجاد کننده آن، خصوصاٌ در زنان نخست­زا که برای اولین بار تغییرات جسمی و روحی همراه با بارداری را تجربه می­کنند؛ مهم و ضروری است؛ لذا این مطالعه با هدف بررسی نقش حمایت اجتماعی و نوع زایمان در پیش­بینی افسردگی پس از زایمان در زنان نخست­زا اتجام شد.

روش کار: این پژوهش از نوع مطالعه توصیفی- همبستگی و جامعه پژوهش شامل کلیه زنان باردار و نخست‌زا بود که به مراکز بهداشتی و درمانی شهر کرمان در سال 1395 مراجعه کرده بودند. دویست و پنج نفر به روش نمونه گیری خوشه­ای و در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری شامل پرسشنامه مشخصات دموگرافیک، پرسشنامه افسردگی ادینبرگ و پرسشنامه حمایت اجتماعی بود. داده ها با استفاده از نرم افزار Spss-20 و روش­های رگرسیون لوجستیک و آزمون تی مستقل مورد تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: در مجموع 102 نفر دارای درجاتی از افسردگی پس از زایمان و 103 نفر غیر افسرده بودند، نتایج نشان داد احتمال بروز افسردگی در زنان نخست زا، پس از زایمان به واسطه کاهش مولفه­ های حمایت اطلاعاتی- هیجانی، حمایت مهربانی و حمایت تعامل اجتماعی مثبت؛ به ترتیب 40.18، 10.1 و 5.55 درصد بود. همچنین احتمال بروز افسردگی در زنان نخست زا پس از زایمان به واسطه نوع زایمان 27 درصد بود و زنانی که زایمان سزارین داشتند به صورت معناداری افسرده تر از زنانی بودند که زایمان طبیعی داشتند (0/001>p).

نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر توصیه می­شود نسبت به افزایش حمایت اجتماعی خصوصاً در مولفه­های حمایت اجتماعی ذکرشده در زنان نخست­زا توجه ویژه­ای گردد. همچنین برای زنان نخست­زا که به صورت سزارین زایمان می­کنند، درمان­های پیشگیرانه در نظر گرفته شود.