زمینه و هدف: خانواده بیماران روانی با قبول مسئولیت مراقبت از بیماران خود معمولاً تنیدگی روانی، افسردگی، اضطراب و مشکلات ارتباطات اجتماعی را تجربه می‏کنند که ممکن است با تاثیراتی بر کیفیت زندگی آنان همراه شود و کنترل این اثرات نیازمند شناسایی عوامل مرتبط با آن می‏باشد. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین کیفیت زندگی و عوامل مرتبط با آن در خانواده‏های دارای بیماران مبتلا به اختلالات روانی در شهر رشت انجام شد.

روش کار: این پژوهش توصیفی- مقطعی بر روی 242 خانواده دارای بیمار روانی (منسوبین درجه یک بیمار) دارای پرونده در مرکز روانپزشکی شفای رشت انجام شد. نمونه‏های مطالعه به روش تدریجی (آغاز نمونه گیری از زمان خاصی یعنی 1/6/1392 تا زمان تکمیل حجم نمونه 1/10/1392) انتخاب شدند. داده‏ها به روش مصاحبه و با استفاده از ابزاری 2 بخشی شامل پرسشنامه کیفیت زندگی استاندارد شده اروپایی مشتمل بر اطلاعات فردی و پرسشنامه کیفیت زندگی و پرسشنامه ترکیبی انزوای اجتماعی جمع آوری گردید. نمره بالاتر در این ابزارها نشانگر کیفیت زندگی ضعیف تر است. داده‏های گردآوری شده با استفاده از آزمون‏های آماری توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی، آنوا و رگرسیون خطی چندگانه رو به عقب) در SPSS نسخه 19 تجزیه و تحلیل شد.

یافته‏ها: نمونه‏های پژوهش را 152 زن (8/62%) و 90 مرد (2/730%) تشکیل می‌داد که 92 نفر (38%) آنان در گروه سنی 55-40 بودند. میانگین و انحراف معیار نمره کل کیفیت زندگی 4/4±4/52 (با محدوده نمرات 0 تا 63)بود. ارتباط معناداری بین کیفیت زندگی ضعیفتر و جنسیت زن (001/0=p)، شغل خانه داری (003/0=p) و انزوای اجتماعی (02/0=p) دیده شد. در نهایت آزمون رگرسیون نشانگر توان پیش بینی کنندگی جنسیت زن با 5/34 درصد واریانس در کیفیت زندگی نمونه‏ها بود.

نتیجه گیری:کیفیت زندگی ضعیفتر در زنان نشانگر نیاز به توجه بیشتر بر مداخلات مراقبتی- درمانی و حمایت‏های اجتماعی ارتقادهنده رفاه و کیفیت زندگی در این گروه از مراقبین است.