مجله سلامت و مراقبت
دوره 27، شماره 1 - ( بهار 1404 )
جلد 27 شماره 1 صفحات 20-7 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: IR.IAU.SRB.REC.1399.072
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Babaee Heydarabadi M, Fathpour shafi N, Hanafi A, shirzad Z, daneshkhah S. Comparing the Effectiveness Acceptance and Commitment- Therapy and Family-based Treatment on the Body Image of Girls with Anorexia Nervosa. JHC 2025; 27 (1) :7-20
URL: http://hcjournal.arums.ac.ir/article-1-1592-fa.html
URL: http://hcjournal.arums.ac.ir/article-1-1592-fa.html
بابایی حیدرآبادی مرضیه، فتح پور شافی نگین، حنفی اسما، شیرزاد زهرا، دانشخواه سنور. مقایسه اثربخشی دو روش درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش و مبتنی بر خانواده بر تصویر بدنی دانش آموزان دختر مبتلا به بی اشتهایی عصبی. مجله سلامت و مراقبت. 1404; 27 (1) :7-20
گروه مشاوره، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده: (274 مشاهده)
زمینه و هدف: بی‌اشتهایی عصبی یکی از اختلالات روانی مقاوم به درمان است که بهداشت روانی فرد را تحت تاثیر جدی قرار می‌دهد. پژوهش حاضر با هـدف مقایسۀ اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش و درمان مبتنی بر خانواده بر تصویر بدنی دانش‌آموزان دختر مبتلا به اختلال بی‌اشتهایی عصبی انجـام شد.
روش کار: این پـژوهش از نـوع نیمـه تجربـی بـا طرح پیش‌آزمـون- پس‌آزمون و پیگیری سه ماهه با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری، دانش‌آموزان دختر مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی شهر کرج در سال تحصیلی 1402 بودند که 45 نفر از آنها به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به همراه خانواده‌هایشان با روش گمـارش تصـادفی در دو گروه مداخله و یک گروه کنتـرل (هر کدام 15 نفر) قرار گرفتند. گروه مداخله اول و دوم به ترتیب درمان‌های مبتنی بر تعهد و پذیرش و درمان مبتنی بر خانواده را طی 10 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت کردند و گروه کنترل در این مرحله، درمانی دریافت نکرد. هر سه گروه پیش، پس و بعد از سه ماه از اتمام مداخلات درمانی، پرسشنامه‌های نگرش خوردن گارنر و گرفینگل (1982) برای شناسایی دانش آموزان با اختلال بی اشتهایی عصبی و پرسشنامه تصویر بدنی کش و پروزینسکی (1990) را پاسخ دادند. داده‌هـا بـا استفاده از تحلیل کواریانس چند متغیره با کمک نرم افزار SPSS-24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌‌ها: نتایج نشـان داد هر دو روش درمان مبتنی بر خانواده و درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش توانستند به صورت معناداری نمرات تصویر بدنی را در پس آزمون گروه‌های آزمایش افزایش دهند (0/01≥p). در مقایسه اثربخشی دو روش، تفاوت معناداری بین این دو روش دیده نشد (0/01≤p). نتایج آزمون پیگیری سه ماهه، حکایت از ماندگاری اثرات درمانی هر دو درمان داشت.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده، هر دو روش درمـان مبتنـی بـر تعهد و پذیرش و درمان مبتنی بر خانواده منجر به بهبود تصویر بدنی در دختران دارای اختلال بی اشتهایی عصبی می‌شوند. بنابراین به متخصصان سلامت روان توصیه می‌شود از این دو درمان در بهبود بهداشت روانی دختران با اختلال یادشده بهره گیرند.
روش کار: این پـژوهش از نـوع نیمـه تجربـی بـا طرح پیش‌آزمـون- پس‌آزمون و پیگیری سه ماهه با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری، دانش‌آموزان دختر مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی شهر کرج در سال تحصیلی 1402 بودند که 45 نفر از آنها به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به همراه خانواده‌هایشان با روش گمـارش تصـادفی در دو گروه مداخله و یک گروه کنتـرل (هر کدام 15 نفر) قرار گرفتند. گروه مداخله اول و دوم به ترتیب درمان‌های مبتنی بر تعهد و پذیرش و درمان مبتنی بر خانواده را طی 10 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت کردند و گروه کنترل در این مرحله، درمانی دریافت نکرد. هر سه گروه پیش، پس و بعد از سه ماه از اتمام مداخلات درمانی، پرسشنامه‌های نگرش خوردن گارنر و گرفینگل (1982) برای شناسایی دانش آموزان با اختلال بی اشتهایی عصبی و پرسشنامه تصویر بدنی کش و پروزینسکی (1990) را پاسخ دادند. داده‌هـا بـا استفاده از تحلیل کواریانس چند متغیره با کمک نرم افزار SPSS-24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌‌ها: نتایج نشـان داد هر دو روش درمان مبتنی بر خانواده و درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش توانستند به صورت معناداری نمرات تصویر بدنی را در پس آزمون گروه‌های آزمایش افزایش دهند (0/01≥p). در مقایسه اثربخشی دو روش، تفاوت معناداری بین این دو روش دیده نشد (0/01≤p). نتایج آزمون پیگیری سه ماهه، حکایت از ماندگاری اثرات درمانی هر دو درمان داشت.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده، هر دو روش درمـان مبتنـی بـر تعهد و پذیرش و درمان مبتنی بر خانواده منجر به بهبود تصویر بدنی در دختران دارای اختلال بی اشتهایی عصبی می‌شوند. بنابراین به متخصصان سلامت روان توصیه می‌شود از این دو درمان در بهبود بهداشت روانی دختران با اختلال یادشده بهره گیرند.
نوع مطالعه: مقاله اصیل |
موضوع مقاله:
روان‌پرستاری
دریافت: 1403/7/25 | پذیرش: 1403/12/19 | انتشار: 1404/1/10
دریافت: 1403/7/25 | پذیرش: 1403/12/19 | انتشار: 1404/1/10
فهرست منابع
1. Anderson RC, Haney M. Reflection in the creative process of early adolescents: the mediating roles of creative metacognition, self-efficacy, and self-concept. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts. 2021;15(4):612. [DOI:10.1037/aca0000324]
2. Blanchard L, Conway‐Moore K, Aguiar A, Önal F, Rutter H, Helleve A, et al. Associations between social media, adolescent mental health, and diet: a systematic review. Obesity Reviews. 2023;24:e13631. [DOI:10.1111/obr.13631] [PMID]
3. Sutcliffe K, Ball J, Clark TC, Archer D, Peiris-John R, Crengle S, Fleming T. Rapid and unequal decline in adolescent mental health and well-being 2012-2019: findings from New Zealand cross-sectional surveys. Australian & New Zealand Journal of Psychiatry. 2023;57(2):264-82. [DOI:10.1177/00048674221138503] [PMID] []
4. Ribeiro WS, Grande AJ, Hoffmann MS, Ziebold C, McDaid D, Fry A, et al. A systematic review of evidence-based interventions for child and adolescent mental health problems in low-and middle-income countries. Comprehensive Psychiatry. 2023;121:152358. [DOI:10.1016/j.comppsych.2022.152358] [PMID]
5. Loades ME, Midgley N, Herring GT, O'Keeffe S, Goodyer IM, Barrett B, et al. In context: lessons about adolescent unipolar depression from the improving mood with psychoanalytic and cognitive therapies trial. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 2023;63(2):122-35. [DOI:10.1016/j.jaac.2023.03.017] [PMID]
6. Walsh BT, Hagan KE, Lockwood C. A systematic review comparing atypical anorexia nervosa and anorexia nervosa. International Journal of Eating Disorders. 2023;56(4):798-820. [DOI:10.1002/eat.23856] [PMID]
7. Szadvári I, Ostatníková D, Durdiaková JB. Sex differences matter: males and females are equal but not the same. Physiology & Behavior. 2023;259:114038. [DOI:10.1016/j.physbeh.2022.114038] [PMID]
8. Hashemi SH, Hosseini SH, Moosazadeh M, Shamspour M, Hajizadeh-Zaker R, Hashemi SB. Prevalence of eating disorders in Iran from preschool to old age: a systematic review and meta-analysis. Journal of Pediatric Review. 2022;10(3):175-90. [Persian] [DOI:10.32598/jpr.10.3.1026.1]
9. Johnson‐Munguia S, Negi S, Chen Y, Thomeczek ML, Forbush KT. Eating disorder psychopathology, psychiatric impairment, and symptom frequency of atypical anorexia nervosa versus anorexia nervosa: a systematic review and meta‐analysis. International Journal of Eating Disorders. 2024;57(4):761-79. [DOI:10.1002/eat.23989] [PMID]
10. Garcia-Burgos D, Wilhelm P, Vögele C, Munsch S. Food restriction in anorexia nervosa in the light of modern learning theory: a narrative review. Behavioral Sciences. 2023;13(2):96. [DOI:10.3390/bs13020096] [PMID] []
11. Mento C, Silvestri MC, Muscatello MR, Rizzo A, Celebre L, Praticò M, et al. Psychological impact of pro-anorexia and pro-eating disorder websites on adolescent females: a systematic review. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2021;18(4):2186. [DOI:10.3390/ijerph18042186] [PMID] []
12. Blythin SP, Nicholson HL, Macintyre VG, Dickson JM, Fox JR, Taylor PJ. Experiences of shame and guilt in anorexia and bulimia nervosa: a systematic review. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice. 2020;93(1):134-59. [DOI:10.1111/papt.12198] [PMID]
13. Nechita DM, Bud S, David D. Shame and eating disorders symptoms: a meta‐analysis. International Journal of Eating Disorders. 2021;54(11):1899-945. [DOI:10.1002/eat.23583] [PMID]
14. Gutiérrez E, Carrera O. Severe and enduring anorexia nervosa: enduring wrong assumptions? Frontiers in Psychiatry. 2021;11:538997. [DOI:10.3389/fpsyt.2020.538997] [PMID] []
15. Magrini M, Curzio O, Tampucci M, Donzelli G, Cori L, Imiotti MC, et al. Anorexia nervosa, body image perception and virtual reality therapeutic applications: state of the art and operational proposal. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2022;19(5):2533. [DOI:10.3390/ijerph19052533] [PMID] []
16. Sattler FA, Eickmeyer S, Eisenkolb J. Body image disturbance in children and adolescents with anorexia nervosa and bulimia nervosa: a systematic review. Eating and Weight Disorders-Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity. 2020;25:857-65. [DOI:10.1007/s40519-019-00725-5] [PMID]
17. Babaee HeydarAbadi M, Lotfi P, Barvarz Kouchehghaleh Z, Saheb Zamani P, Akbari M. Comparing the effectiveness of family- based therapy and acceptance and commitment therapy on self-concept of female students with anorexia nervosa. Journal of Family Research. 2023;18(4):777-92. [Persian]
18. Atefi GL, de Vugt ME, van Knippenberg RJ, Levin ME, Verhey FR, Bartels SL. The use of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) in informal caregivers of people with dementia and other long-term or chronic conditions: a systematic review and conceptual integration. Clinical Psychology Review. 2023:102341. [Persian] [DOI:10.1016/j.cpr.2023.102341] [PMID]
19. Fang S, Ding D. The differences between Acceptance and Commitment Therapy (ACT) and cognitive behavioral therapy: a three-level meta-analysis. Journal of Contextual Behavioral Science. 2023;28(1):149-68. [DOI:10.1016/j.jcbs.2023.03.015]
20. Arch JJ, Fishbein JN, Finkelstein LB, Luoma JB. Acceptance and commitment therapy processes and mediation: challenges and how to address them. Behavior Therapy. 2023;54(6):971-88. [DOI:10.1016/j.beth.2022.07.005] [PMID] []
21. Chew HS, Chng S, Rajasegaran NN, Choy KH, Chong YY. Effectiveness of acceptance and commitment therapy on weight, eating behaviors and psychological outcomes: a systematic review and meta-analysis. Eating and Weight Disorders-Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity. 2023;28(1):6. [DOI:10.1007/s40519-023-01535-6] [PMID] []
22. Moradi F, Ghadiri-Anari A, Dehghani A, Vaziri SR, Enjezab B. The effectiveness of counseling based on acceptance and commitment therapy on body image and self-esteem in polycystic ovary syndrome: an RCT. International Journal of Reproductive Biomedicine. 2020;18(4):243. [Persian] [DOI:10.18502/ijrm.v13i4.6887] [PMID] []
23. Merwin RM, Nikolaou P, Moskovich AA, Babyak M, Smith PJ, Karekla M. Change in body image flexibility and correspondence with outcomes in a digital early intervention for eating disorders based on acceptance and commitment therapy. Body Image. 2023;44:131-35. [DOI:10.1016/j.bodyim.2022.12.010] [PMID]
24. Baudinet J, Eisler I, Dawson L, Simic M, Schmidt U. Multi‐family therapy for eating disorders: a systematic scoping review of the quantitative and qualitative findings. International Journal of Eating Disorders. 2021;54(12):2095-120. [DOI:10.1002/eat.23616] [PMID] []
25. Matheson BE, Bohon C, Le Grange D, Lock JD. Family-Based Treatment (FBT) for Loss of Control (LOC) eating in youth: current knowledge and future directions. Eating Disorders. 2024;32(1):1-2. [DOI:10.1080/10640266.2023.2229091] [PMID] []
26. Datta N, Hagan K, Bohon C, Stern M, Kim B, Matheson BE, et al. Predictors of family‐based treatment for adolescent eating disorders: do family or diagnostic factors matter? International Journal of Eating Disorders. 2023;56(2):384-93. [DOI:10.1002/eat.23867] [PMID] []
27. Nezamdoost Malfejani A, Sohrabi F, Motamedi AM, Delavar A, Eskandari H. The effect of intervention of the developed attachment-based family therapy program in improving the relationship of depressed and anxious adolescents with their parents. Journal of Psychological Science. 2022;21(120):2333-346. [Persian] [DOI:10.52547/JPS.21.120.2333]
28. Stewart MP, Baumann O. The effectiveness of adolescent-focused therapy and family-based therapy for anorexia nervosa. Psychological Reports. 2024;18:00332941241226687. [DOI:10.1177/00332941241226687] [PMID]
29. Delavar A. Research Method in Psychology and Educational Science. 5th edit. Tehran: Virayesh Publisher; 2025.
30. Garner DM, Garfinkel PE. The eating attitudes test: an index of the symptoms of anorexia nervosa. Psychological Medicine. 1982;9(2):273-79. [DOI:10.1017/S0033291700030762] [PMID]
31. Azimzadeh B, Razavieh A, Moharrari MR. Investigation of relationship between disordered eatings and body checking behaviors in the students of Islamic Azad University of Arsanjan. Knowledge & Research in Applied Psychology. 2009;42(1):124-48. [Persian]
32. Cash TF, Melnyk SE, Hrabosky JI. The assessment of body image investment: an extensive revision of the appearance schemas inventory. International Journal of Eating Disorders. 2004;35(3):305-16. [DOI:10.1002/eat.10264] [PMID]
33. Shemshadi H, Shams A, Sahaf R, Shamsipour Dehkordi P, Zareian H, Moslem AR. Psychometric properties of Persian version of the Multidimensional Body-Self Relations Questionnaire (MBSRQ) among Iranian elderly. Salmand. 2020;15(3):298-311. [Persian] [DOI:10.32598/sija.15.3.61.13]
34. Hayes SC, Masuda A, Bissett R, Luoma J, Guerrero LF. DBT, FAP, and ACT: How empirically oriented are the new behavior therapy technologies? Behavior Therapy. 2004;35(1):35-54. [DOI:10.1016/S0005-7894(04)80003-0]
35. Rienecke RD. Family-based treatment of eating disorders in adolescents: current insights. Adolescent Health, Medicine and Therapeutics. 2017;8(1):69-79. [DOI:10.2147/AHMT.S115775] [PMID] []
36. Onnink CM, Konstantinidou Y, Moskovich AA, Karekla MK, Merwin RM. Acceptance and Commitment Therapy (ACT) for eating disorders: a systematic review of intervention studies and call to action. Journal of Contextual Behavioral Science. 2022;26:11-28. [DOI:10.1016/j.jcbs.2022.08.005]
37. Muratore AF, Attia E. Current therapeutic approaches to anorexia nervosa: state of the art. Clinical Therapeutics. 2021;43(1):85-94. [DOI:10.1016/j.clinthera.2020.11.006] [PMID] []
38. Salehi S, Zahrakar K, Asadpour E, Tehranian A. The effectiveness of acceptance and commitment therapy on occupational burnout, couple burnout, and family resilience among nurses. Sadra Medical Journal. 2024;12(2):175-92. [Persian]
39. Bagheri Sheykhangafshe F, Savabi Niri V, Baryaji S, Saeedi Z, Kiani A, Fathi-Ashtiani A. The effectiveness of acceptance and commitment therapy on sexual function, coping strategies and distress tolerance of employees with rheumatoid arthritis. Sadra Medical Journal. 2023;11(4):360-73. [Persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |